اکسچنج دیپلماسی بررسی کرد نقش و اهمیت دیپلماسی ارتباط دیجیتالی در آینده

به گزارش فارس، پایگاه خبری «اکسچنج دیپلماسی» طی گزارشی به قلم «گلب میتکو» درباره « نقش فضای سایبری و دیجیتالی در پیشبرد سیاست خارجی انگلیس» می‌نویسد: بهبود فن‌آوری در حوزه ارتباطات دیجیتالی، انقلابی را در عملکرد دیپلماسی تماس با کشورهای خارجی فراهم کرده است.

بر اساس این گزارش، تعداد قابل توجهی از کشورها از این فن‌آوری نوین استفاده می‌کنند و هر ساله کشورها با برنامه‌های دیجیتالی و منابع اختصاص یافته به آن‌ها در این فعالیت مشارکت دارند.

* دیپلماسی تماس دیجیتالی، ابزار جدید غرب برای رخنه

کشورهایی که در درک اهمیت کاربرد این نوع فن آوری دیجیتالی ناتوان بوده‌اند، از این مزیت بی‌بهره مانده‌اند. برای مثال در مارس سال 2012، مجلس استرالیا و رسانه ملی این کشور از وزارت امور خارجه به خاطر عدم بهره‌بری از این فن‌آوری جدید انتقاد کردند. به عبارت ساده، دیگر نمی‌توان نسبت به دیپلماسی ارتباط دیجیتالی بی‌توجهی کرد.

میزان به‌کارگیری این فن‌آوری در بین کشورها متفاوت است. کشورهای صنعتی به طور کلی به‌کارگیری چنین شیوه‌هایی را پذیرفته‌ و به همین دلیل به موفقیت رسیده‌اند.

آمریکا هم اینک 150 کارمند ثابت در منزل و 900 دیپلمات در خارج از کشور دارد که از یوتیوب، توییتر و وبلاگ‌ها برای کارهای دیپلماتیکی‌شان استفاده‌ می‌کنند. با گذشت زمان نیز این کشورها راهبردهای چند وجهی و پیچیده‌تری را در نظر گرفته‌اند.

باید عنوان داشت که دیپلماسی ارتباط دیجیتالی با کشورهای خارجی تنها مختص به کشورهای صنعتی نیست. کشورهای در حال توسعه چون هند نیز بکارگیری از فن‌آوری‌های جدید را برای اهداف دیپلماتیک شروع کرده‌اند.

به‌خاطر این‌که دیپلماسی ارتباط دیجیتالی در مراحل اولیه توسعه قرار دارد و به‌طور مدام در حال تحول است هنوز موفقیت‌های واقعی و قطعی آن حصول نشده است اما با گذشت زمان کشورها شیوه‌های نوین‌تر و مؤثرتری را برای این نوع فعالیت در نظر خواهند گرفت.

* انگلیس، پیش‌قراول به‌کارگیری دیپلماسی دیجیتالی

در این میان انگلیس یکی از اولین کشورهایی بود که دیپلماسی ارتباط دیجیتالی را در دستور کار قرار داد و حال توانسته است، راهبردی را دراین زمینه توسعه دهد که به‌طور ویژه‌ای در حال فعالیت به بهترین شکل است.

از طریق بررسی فعالیت‌های انگلیس، از جمله عوامل محرک، ساختار و آموزشی محققین می‌توانند درباره ابعاد چند منظوره این نوع دیپلماسی مطالعاتی داشته باشند. چنین بررسی‌هایی به تعیین مزایا و یافتن چالش‌های فرارو و یافتن اقدام‌های موفقیت آمیز کمک می‌کند.

قضیه انگلیس در این بین حایز اهمیت است زیرا شناخت مختلفی درباره راهبردهای موثر را ارائه می‌دهد. بخش عمده‌ای از اطلاعات درباره تلاش‌های کشور در این باره طی گفتگو با مقامات رسمی جمع آوری شدند.

در انگلیس، بخش دیپلماسی ارتباط دیجیتالی امور خارجه و کشورهای مشترک‌المنافع در این نوع فعالیت‌ها پیش‌قدم است.

* تشکیل واحد ویژه امور دیجیتالی در وزارت خارجه انگلیس

این بخش دستورالعمل‌هایی مبنی بر چگونگی به‌کارگیری رسانه‌های اجتماعی و فن آوری‌های جدیدتر و آموزش دیپلمات‌ها را توسعه می‌دهد. این بخش همچنین نقش نظارتی را بر عهده دارد زیرا مجبور است فعالیت‌های پر خطر دیپلمات‌ها را نظارت و بررسی کند.

در داخل هر سفارتخانه، مقام‌های رسمی درباره نحوه تعامل با کشورهای خارجی آزادی عمل دارند. دیپلمات‌ها در انتخاب موضوع مورد بحث و نوع اطلاعات ارائه شده به مردم آزاد هستند. بخش دیپلماسی ارتباط دیجیتالی با اختصاص بهترین امکانات و ترغیب آن‌ها، به دیپلمات‌ها در زمینه مشارکت تجربیات مثبت و منفی کمک می‌کند.

انگیزش در زمینه استفاده این نوع دیپلماسی برای انگلیس ناشی از شناخت مزیت‌های این شیوه به نسبت شیوه‌های سنتی در مواردی همچون سازمان دهی رویدادها و انتشار مقالات است.

* در دیپلماسی ارتباط دیجیتالی مزایای فراوانی دارد

عوامل بیرونی چون بحران مالی جهانی و ظهور فن‌آوری جدی ارتباطی انگیزه‌های بیشتری را ایجاد کرده است. اولین و مهم‌ترین انگیزش این است که دیپلماسی ارتباط دیجیتالی بسیار بیشتر مقرون به صرفه‌تر از راهبردهای سنتی است و به منابع مالی ، زمان و افراد کمتری نیاز دارد.

در انگلیس این انتظار می‌رود که هزینه‌های جاری برای انجام این فعالیت‌ها در حد خوب کنونی باقی بماند و حتی در آینده کمتر نیز گردد به عبارت دیگر کشور در آینده به دیپلماسی ارتباط دیجیتالی تا حد بیشتری تکیه خواهد کرد.

به‌کارگیری رسانه‌های اجتماعی و فن آوری‌های جدید ارتباطی این امکان را به دیپلمات‌ها می‌دهد تا به مخاطبان گسترده‌تری دست یابند. دیپلماسی ارتباط دیجیتالی برای انگلیس مهم‌ترین ابزار جهت تعامل با جوانان دیگر کشورها است. به عنوان مثال، با یک وبلاگ و پیام داخل آن مقامات رسمی کشور می‌توانند به هزاران نفر دستیابی داشته باشند.

اخیراً دیپلمات‌های انگلیسی در هلند درباره برگزاری نشستی در زمینه سومالی در لندن اطلاع رسانی مناسبی کردند. این اطلاع رسانی از طریق روزنامه گاردین انجام و مشخص شد که به جای دسترسی به تنها چندصد نفر از مراجعه کنندگان به سفارت انگلیس در مقابل به 26000 هزار نفر امکان دسترسی میسر شد. این پیام از سوی هلندی‌ها، شهروندان انگلیسی و آحاد مختلف مردم که بر موضوع سومالی فعالیت دارند رویت شد و تأثیر آن نیز بسیار گسترده بود. تکثیر این اثر یکی دیگر از مزیت‌های مهم دیپلماسی ارتباطی دیجیتالی است و در صورت اجرای درست آن تأثیر آن‌ها بدون هزینه در کشور افزایش خواهد یافت.

* دیپلماسی دیجیتالی و سنتی لازم و ملزوم هم هستند

درحالی‌که دیپلماسی ارتباط دیجیتالی مزیت‌های بی‌شماری بر دیپلماسی ارتباطی سنتی دارد با این‌حال هرگز نمی‌تواند به طور کامل جایگزین همتای خود شود. به عبارت ساده تر، مواردی وجود دارند که به‌خاطر آن نمی‌توان یک طبقه سیاسی در کشور خارجی را به طور موثر مورد هدف قرار داد.

* چالش‌های فرارو

همچنین چالش‌هایی نیز در این مسیر وجود دارند. مهم‌ترین آن‌ها عدم دسترسی همه مردم به فن آوری‌های جدید ارتباطی یا به‌کارگیری انواع مشابهی از رسانه‌های اجتماعی است.

رسیدن به اطلاعات مناسب و جالب با آن چه که دولت سعی می‌کند انتقال دهد نیز بسیار سخت است. اخیراً یک دیپلمات انگلیسی با بی‌توجهی نقطه نظری را درباره آفتاب و شن و ماسه کارائیب و نحوه زندگی بهتر دیپلمات‌ها منتشر ساخت. این پیام در رسانه‌های دیجیتالی انگلیسی دست به دست شد و به عنوان نظر یک مقام دولتی برای زندگی خوب با هزینه مالیات دهندگان انتشار یافت.

علاوه بر این، باید توجه داشت که با دیپلماسی ارتباط دیجیتالی امروزی هیچ تفاوتی بین امور داخلی و خارجی وجود ندارد و به همین سبب استفاده از این نوع راهبرد پر مخاطره‌ است.

* میزان موفقیت کامل این نوع دیپلماسی هنوز مشخص نشده است

بسیاری از اشکال ارتباطی جدید و رسانه‌های اجتماعی نیاز به ارائه پیام‌های کوتاه دارند که تصویر غلط و وارونه از آن ارائه دادن بسیار آسان‌تر است. بنابراین، دیپلماسی عمومی دیجیتالی نیاز به برنامه ریزی‌های بسیار زیاد دقیق دارد. پیامدهای پیام‌ها اغلب پیش بینی نشده هستند و باعث می‌شوند که کسب اطلاعات صحیح‌تر مشکل‌تر شوند.

واقعیت این است که با استفاده مدام از فن آوری ارتباطی جدید اشتباهات نیز مدام افزایش می‌یابند. هنگامی که مطلبی بر اینترنت قرار می‌گیرد دیگر نمی‌توان آن را از میان برداشت.

و سرانجام باید گفت که مهم‌ترین چالش برای کشورها در بکار گیری این نوع دیپلماسی میزان موفقیت آن است. هیچ کشوری من جمله انگلیس تاکنون نتوانسته است راهبرد موثری را برای اندازه گیری میزان موفقیت پیدا کند. این مسئله باعث شده است تا انگلیس بررسی در این زمینه را متوقف نماید و بدین نتیجه برسد که یک شیوه کیفی موثر در این زمینه موجود نیست. تنها نگاه بر اظهار نظرها و واژه "مورد علاقه" برای بررسی تأثیر پیام درج شده در فضای مجازی کافی به نظر نمی‌رسد.

در این مسیر شیوه‌های متنوع‌تری جهت تعیین تأثیر دیپلماسی ارتباط دیجیتالی مورد نیاز است. چنین شیوه‌ای تاکنون ایجاد نشده و در نتیجه ارزیابی میزان تأثیر راهبرد ویژه در این زمینه مشکل است. شناسایی بهترین شیوه‌ها نیز به‌خاطر فقدان تعریف مشخص از« موفقیت» در این زمینه مشکل است.

* رواج کامل دیپلماسی ارتباط دیجیتالی در آینده نزدیک

اما با وجود چنین چالش‌هایی، دیپلماسی ارتباط دیجیتالی در آینده بسیار بیشتر رایج خواهد شد. به دلیل مزیت‌هایی که در بالا نیز ذکر شد، کشورها توجه بیشتری را به چنین فعالیت‌هایی اختصاص می‌دهند. البته باید دیپلماسی ارتباطی دیجیتالی مکمل دیپلماسی عمومی سنتی باشد. این دو فعالیت عمیقاً به هم پیوسته هستند و باید آن‌را در نظر داشت.

انگلیس راهبرد جامعی را که دیپلماسی ارتباط دیجیتالی و سنتی را با هم ادغام می‌کند، فراهم آورده است. هرچند که هنوز میزان تأثیر آن مشخص نشده اما در حقیقت این راهبرد در مسیر مناسبی در حال حرکت است و بر همگان آشکار می‌باشد. موفقیت‌های منحصر به فرد در انتقال پیام‌های مهم به کشورهای خارجی طی چند سال اخیر همگی نشان از موثر بودن این راهبرد دارند. واقعیت این است که دیپلمات‌های کشورهای دیگر نیز درباره رویکرد کنونی انگلیس تحقیق کرده و موفقیت آن‌را نیز تصدیق کرده‌اند.

درحالی‌که راهبرد دیپلماسی ارتباطی دیجیتالی انگلیس به تکامل و بهبود خود ادامه می‌دهد، این راهبرد در سال‌های آتی نقش مهم‌تری را در روابط بین‌الملل ایفا خواهد کرد.